INTERPELACJE I ZAPYTANIA RADNEGO – SKARGA NA BEZCZYNNOŚĆ

Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.), radnemu rady gminy (miasta) w wykonywaniu mandatu przysługuje prawo do uzyskiwania informacji i materiałów, wstępu do pomieszczeń, w których znajdują się te informacje i materiały, oraz wglądu w działalność urzędu gminy, a także spółek z udziałem gminy, spółek handlowych z udziałem gminnych osób prawnych, gminnych osób prawnych, oraz zakładów, przedsiębiorstw i innych gminnych jednostek organizacyjnych, z zachowaniem przepisów o tajemnicy prawnie chronionej.

Ponadto, na podstawie art. 24 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, w sprawach dotyczących gminy radni mogą kierować interpelacje i zapytania do wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Interpelacja dotyczy spraw o istotnym znaczeniu dla gminy i powinna zawierać krótkie przedstawienie stanu faktycznego będącego jej przedmiotem oraz wynikające z niej pytania. Zapytania składa się w sprawach aktualnych problemów gminy, a także w celu uzyskania informacji o konkretnym stanie faktycznym. Zapytanie powinno jak interpelacja zawierać krótkie przedstawienie stanu faktycznego będącego jej przedmiotem oraz wynikające z niej pytania.

Interpelacje i zapytania składane są na piśmie do przewodniczącego rady gminy (miasta), który przekazuje je niezwłocznie wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) Z kolei jak stanowi art. 24 ust. 6 ustawy o samorządzie gminnym, wójt (burmistrz, prezydent miasta), lub osoba przez niego wyznaczona, jest zobowiązana udzielić odpowiedzi na piśmie nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania interpelacji lub zapytania.

Treść interpelacji i zapytań oraz udzielonych odpowiedzi podawana jest do publicznej wiadomości poprzez niezwłoczną publikację w Biuletynie Informacji Publicznej i na stronie internetowej gminy, oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty (art. 24 ust. 7).

Wymaga jednocześnie zauważenia, że choć interpelacja jest formą kontroli radnych w stosunku do organów wykonawczych gmin, to odpowiedź na nią nie ma charakteru zewnętrznego, lecz wewnętrzny – stanowi swoistą korespondencję między członkiem organu stanowiącego i kontrolnego gminy (radnym) a organem wykonawczym gminy (wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta), a więc podmiotów powiązanych ustrojowo i organizacyjne w ramach jednostki samorządu terytorialnego – gminy.

Zdarza się, że organ wykonawczy, pomimo ustawowego obowiązku udzielenia odpowiedzi radnemu na złożoną interpelację, jej nie udziela, bądź też udziela w formie niepełnej. Czy zatem w takiej sytuacji, wójt (burmistrz, prezydent miasta) pozostaje w bezczynności, która może stanowić przedmiot skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego?

Trzeba w tym miejscu wskazać, że skarga na bezczynność organu jest pochodną skargi na określone formy działania organu, czyli jest dopuszczalna tylko w takich granicach, w jakich służy skarga do sądu administracyjnego na decyzje administracyjne, określone postanowienia oraz akty i czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczące przyznania, stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Skarga na bezczynność jest zatem dopuszczalna tylko wówczas, gdy istnieje przepis prawa zobowiązujący organ do wydania określonego aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 1-4a prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, bądź określonego zachowania w postępowaniu administracyjnym czy podatkowym, zaś kontrola sądu sprowadza się do sprawdzenia czy sprawa podlega załatwieniu przez organ w drodze aktu administracyjnego lub czynności z zakresu administracji publicznej.

Wobec powyższego, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w postanowieniu z dnia 7 listopada 2024 r. (IV SAB/Wr 777/24), odrzucając skargę radnego na bezczynność burmistrza w sprawie dotyczącej interpelacji, stwierdził:

„Odpowiedź na zapytanie lub interpelację radnego, o której mowa w art. 24 ust. 6 SamGminU, nie spełnia powołanych powyżej kryteriów aktu lub czynności podlegających kontroli sądowoadministracyjnej. Nie stanowi ona bowiem władczego działania organu administracji publicznej skierowanego do niepodporządkowanego mu podmiotu i nie dotyczy praw podmiotowych przysługujących jednostce na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Relacja pomiędzy radnym a organem wykonawczym ma - co do zasady - charakter wewnętrzny, zaś uprawnienia związane z wykonywanym przez niego mandatem wiążą się z funkcją kontrolną organu stanowiącego gminy. Nie wynikają one zatem z praw przysługujących Stronie jako zwyczajnemu członkowi wspólnoty samorządowej.”

Tak też m.in. WSA w Krakowie w postanowieniu z dnia 10 stycznia 2025 r., II SAB/Kr 202/24.

---

Zainteresował Cię ten temat, masz wątpliwości lub pytania, a może potrzebujesz profesjonalnego wsparcia? Zapraszamy do kontaktu - Grzegorz Drozd, radca prawny, wspólnik w Kancelarii Drozd & Pięta.