MINISTERSTWO EDUKACJI PRZEDSTAWIŁO PROJEKT ZMIAN W KARCIE NAUCZYCIELA I PRAWIE OŚWIATOWYM

W dniu 21 marca 2025 r. na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (numer w wykazie prac legislacyjnych – UD199). Przedstawiony projekt ustawy stanowi realizację pojawiających się wcześniej zapowiedzi Ministerstwa, dotyczących nowelizacji dwóch podstawowych ustaw oświatowych.

Jak możemy przeczytać w uzasadnieniu projektu ustawy –

„Celem projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw jest podniesienie prestiżu zawodu nauczyciela przez zapewnienie nauczycielom korzystniejszych niż obecnie rozwiązań zawartych w pragmatyce zawodowej nauczycieli, w szczególności w zakresie wynagradzania, czasu pracy i ochrony stosunku pracy. Ponadto zachodzi potrzeba doprecyzowania niektórych przepisów pragmatyki zawodowej w celu wyeliminowania przypadków ich niewłaściwego stosowania.”

Projekt zawiera szereg zmian w zakresie oceny pracy nauczyciela (art.6a KN), w tym skrócenie okresu dotyczącego oceny nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu (już nie 2 lata) czy też wydłużenie terminu na dokonanie oceny pracy nauczyciela w przypadku rozwiązania i wygaśnięcia stosunku pracy albo przeniesienia do innej szkoły (z 21 do 30 dni).

Odpowiednio do zmian w zakresie awansu zawodowego nauczyciela nieposiadającego stopnia awansu zawodowego zostaną dostosowane przepisy dotyczące zatrudniania tych nauczycieli (art. 10 ust. 2 i 3a KN).

W nowelizacji proponuje się uregulowanie w Karcie Nauczyciela kwestii ochrony przedemerytalnej w jednolity sposób dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania oraz nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony (dodanie art. 28a i 28b).

Ministerstwo proponuje, aby po zmianach, organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego, w regulaminie nie określał już  szczegółowych warunków obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw (uchylenie pkt 2 w ust. 6 art. 30 KN).

Zmiany mają objąć także treść art. 35 (godziny ponadwymiarowe) poprzez uregulowanie przypadków, w których nauczyciel zachowuje albo traci prawo do wynagrodzenia za przydzielone ale niezrealizowane godziny ponadwymiarowe, a także określenie sposobu ustalania liczby godzin ponadwymiarowych w tygodniach, w których przypadają dni usprawiedliwionej nieobecności w pracy nauczyciela, dni ustawowo wolne od pracy, oraz w tygodniach, w których zajęcia rozpoczynają się lub kończą w środku tygodnia (dodatnie do art. 35 ust. 1a i 3a-3f KN).

Zaproponowane zmiany obejmują także wprowadzenie regulacji mających na celu wyeliminowanie przypadków przydzielania nauczycielom zastępstw za nieobecnych nauczycieli do realizacji w czasie, w którym powinni oni realizować zajęcia w ramach obowiązującego ich tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć (dodanie w art. 42 ust. 2ca-2cc KN).

Ujednoliceniu ulegnie tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć nauczycieli praktycznej nauki zawodu z tygodniowym obowiązkowym wymiarem godzin zajęć nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe.

Ponadto, proponuje się zwiększenie wysokości nagrody jubileuszowej w przypadku osiągnięcia 40 lat pracy – do 300% wynagrodzenia miesięcznego, a także wprowadzenie nowej nagrody za 45 lat pracy – 400%.

Zmianie mają także ulec przesłanki otrzymania nagród przez nauczycieli – zamiast za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze – ma być – za osiągnięcia w zakresie pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej (art. 49 ust. 1 KN).

Ministerstwo zaproponowało również zwiększenie wysokości jednorazowej odprawy dla nauczyciela w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, w zależności od stażu pracy (art. 87 ust. 1 KN).

W zakresie proponowanych zmian w Prawie oświatowym warto zwrócić uwagę przede wszystkim na zmiany w art. 63, dotyczącym zasad powierzania stanowiska dyrektora szkoły.

Zgodnie z zaproponowanymi ust. 21a i 21b art. 63:

„Po upływie okresu, o którym mowa w ust. 21, organ prowadzący, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej, w uzgodnieniu z kuratorem oświaty, a w przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 8, dla uczniów szkół artystycznych – z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może przedłużyć powierzenie stanowiska dyrektora szkoły lub placówki na kolejny okres wymieniony w ust. 21. Wymogu uzgodnienia z kuratorem oświaty nie stosuje się w przypadku szkół i placówek, o których mowa w art. 8 ust. 5.”

„Łączny okres powierzenia stanowiska dyrektora szkoły lub placówki zgodnie z ust. 10 lub 12, a następnie przedłużenia powierzenia tego stanowiska na podstawie ust. 21a, nie może być dłuższy niż 10 lat szkolnych.”

Zatem Ministerstwo proponuje, zgodnie z zapowiedziami medialnymi, uregulowanie możliwości przedłużenia przez organ prowadzący kadencji dyrektora szkoły bez przeprowadzania konkursu, ale jednocześnie nie pozostawia tej decyzji jedynie organowi prowadzącemu oraz organom szkoły, wprowadzając wymóg uzyskania uzgodnienia z kuratorem oświaty. Tym samym, nastąpi rozszerzenie kompetencji kuratora oświaty, który to ostatecznie będzie decydował o możliwości zastosowania nowej regulacji.

Nowe przepisy, co do zasady mają wejść w życie 1 września 2025 r., a część z nich od 1 stycznia i 1 września 2026 r.

Powyżej wskazano jedynie na wybrane zagadnienia objęte projektem ustawy.

---

Zainteresował Cię ten temat, masz wątpliwości lub pytania, a może potrzebujesz profesjonalnego wsparcia? Zapraszamy do kontaktu - Grzegorz Drozd, radca prawny, wspólnik w Kancelarii Drozd & Pięta.